Jack

Toelichting herkomst en betekenis

Jack is een stoere en hippe jongensnaam. De naam Jack is een Engelse jongensnaam en betekent "God is genadig". Dat komt omdat Jack een afgeleide is van John, van Jan, van Johan, Jens en Jonas, maar uiteindelijk van de naam Johannes. Jack is dus een verkorte vorm van Johannes en niet van Jacob, zoals men wel meent. De vorm kan in het Engels gekomen zijn onder invloed van de Vlaamse wolwevers die in de Middeleeuwen in groten getale naar Engeland gingen. Dan zou de naam ontstaan kunnen zijn uit de Nederlandse vleivorm Janekin, Janekijn, die eerst tot Jankin werd aangepast. Dit wordt bevestigd door 'The History of St.-Augustine's Monastery' uit het begin van de 15e eeuw. Daarin wordt namelijk geconstateerd dat de 'Saxons' de naam Thomas veranderden in Tomme en Johannes in Hankin of Jacke. Jack is dus een afgeleide van John die zijn oorsprong vindt in het middeleeuwse Engeland. De naam ging van John naar Johnkin naar Jankin naar Jackin naar Jack. De naam was zo gebruikelijk in de Middeleeuwen dat Jack een algemene term voor een man werd. Dat het een van de meest gangbare namen werd (als zelfstandige naam), wordt ook bewezen door het voorkomen in allerlei Engelse kinderverhaaltjes en uitdrukkingen (Jack and Jill, Little Jack Horner); de Jack is ook de Engelse benaming van de boer in het kaartspel. Via de variant Jock leidde de naam ook tot de soortnaam jockey. Jack was, tot 2011, toen hij werd afgezet door Oliver, jarenlang de nummer 1 jongensnaam in Engeland en wordt ook veel gebruikt in Amerika, nadat hij in 1996 was teruggekeerd naar de Top 100 en gerangschikt als een van de meest populaire jongensnamen beginnend met J. Jack is al meer dan tien jaar een topnaam in de Engelssprekende wereld en is momenteel nog steeds een zeer populaire naam in Schotland en Ierland. De zwierige Schotse versie is Jock. Maar in Nederland, België en Scandinavische landen neemt de populairiteit ook al jaren toe. Blijkbaar zijn ouders in deze landen wel een beetje klaar met Jan of Jens. Jack is een duurzame, vrolijke, alledaagse vorm van John, en is gekozen voor hun zonen door tientallen beroemdheden, zoals Luke Perry, Meg Ryan en Kirk Cameron. Jack is vanaf de vroegste kinderjaren bij iedereen in Engelstalige landen bekend via Jack en Jill, Jack Sprat, Jack and the Beanstalk (bij ons Jaap en de Bonenstaak) en Little Jack Horner et al. Het is nog steeds een recente favoriet voor roman-, tv- en filmpersonages, waaronder "24"'s Jack Bauer, "Lost"'s Jack Shepard, "30 Rock"'s Jack Donaghy en Jack Sparrow (Pirates of the Carribean). In Nederland kennen we ook een lange lijst van bekende Jacks, van Jack van Gelder (presentator), Jack de Gier (voetballer), Jack van Lint (wetenschapper), tot Jack Middelburg (motorcoureur).