Ludwig

Toelichting herkomst en betekenis

Ludwig is een jongensnaam. Het is de Duitse variant van Lodewijk en was traditioneel een van de meest gebruikte Duitse voornamen. Het is een voornamelijk een jongensnaam, maar de naam wordt sporadisch ook aan meisjes gegeven, in Nederland met name als volgnaam (tweede of derde voornaam). Een verkorting van Ludwig is Lutz, wat echter ook als verkorting van Lucius kan worden beschouwd. De vrouwelijke varianten zijn Ludwige, Ludwiga en Ludwika. Als oorsprong van de naam gelden de Oudhoogduitse stammen hlut(h) = beroemd, en wig = strijd, waardoor de naam 'beroemde strijder' zou betekenen. Zie ook de opmerkingen in het artikel over Lodewijk. De Duitse uitspraak van de naam wisselt: in het noorden wordt de -g meestal uitgesproken zoals in het Nederlands, in het zuiden is het meer een 'zachte k'. Varianten in sommige andere talen lijken meer op Ludwig dan op Lodewijk, zoals in het Pools (Ludwik), Tsjechisch (Ludvik) en de Scandinavische talen (Ludvig). Ludwig komt als voornaam ook voor in het Nederlands, maar lang niet zoveel als de Franse variant van Lodewijk, Louis. Vanaf 1920 kregen vrijwel elk jaar minstens tien Nederlandse kinderen Ludwig als eerste voornaam, met uitschieters tot boven de 20. Vanaf eind jaren '60 maakte de populariteit van deze naam in Nederland echter een flinke duikeling, en sinds 1990 wordt de naam nog maar een enkele keer gegeven. In België waren in 2009 zo'n 2250 mannen met de naam Ludwig; ook hier nam de populariteit af: in de periode 2003-2012 werden in Vlaanderen en Brussel slechts 6 jongens geboren die deze naam kregen. Het totaal aantal Nederlandse en Belgische Ludwigs is resp. 0,02% en 0,04% van de mannelijke bevolking. Het is niet bekend hoeveel van hen van Duitse of Duitstalige afkomst zijn. Bekendste drager van de naam is wellicht Ludwig van Beethoven. Ook diverse Duitse keizers dragen de naam, waaronder Ludwig I, II en III van Beieren.