Het is zover, je bent zwanger! En dat betekent dat je over een tijdje recht hebt op zwangerschapsverlof. Dat is niet alleen fijn, maar ook hard nodig. In de laatste weken van je zwangerschap kan je lichaam namelijk wel wat rust gebruiken. En na de geboorte heb je tijd nodig om te herstellen en aan het nieuwe leven met je kindje te wennen. Maar hoelang duurt zwangerschapsverlof eigenlijk, wie betaalt je verlof uit en hoe kun je de begin- en einddatum van je zwangerschapsverlof berekenen? In dit artikel leggen we je de praktische kanten van zwangerschapsverlof en bevallingsverlof haarfijn uit!
Iedere werkende vrouw heeft recht op zwangerschapsverlof en bevallingsverlof. Zwangerschapsverlof is het verlof dat je krijgt vóórdat je bevalt. Het bevallingsverlof is het verlof dat je opneemt nadat je bevallen bent. Officieel gaat het dus om twee aparte verloven, maar in de praktijk gebruiken de meeste mensen het woord zwangerschapsverlof voor de hele verlofperiode. Tijdens je zwangerschapsverlof wordt 100% van je salaris vergoed door de overheid (het UWV).
Om je zwangerschapsverlof te berekenen is het goed om te weten wat de toegestane lengte is van je verlof. In totaal heb je recht op minstens 16 weken verlof, maar je mag in grote lijnen zelf bepalen hoe je dit verlof indeelt.
Wat betreft zwangerschapsverlof gaat het dus om een minimale duur van 4 weken. Je mag niet later dan 4 weken voor de uitgerekende datum met verlof gaan. Je bevallingsverlof duurt tot minimaal 10 weken na de geboorte; eerder mag je dus niet werken. In overleg met je werkgever kan je er trouwens nog ouderschapsverlof aan vastplakken. Daarover vertellen we je verderop meer.
De lengte van je zwangerschapsverlof heeft invloed op de lengte van je bevallingsverlof. Begint je zwangerschapsverlof 6 weken voor de uitgerekende datum, dan heb je recht op 10 weken bevallingsverlof na de geboorte van je kindje. Maar kies je voor 5 weken zwangerschapsverlof, dan heb je recht 11 weken bevallingsverlof. In totaal gaat het dus om 16 weken verlof. Op die manier kun je je zwangerschapsverlof berekenen en zelf indelen. Je kunt dus kiezen uit de volgende opties.
Hoe kun je de precieze begin- en einddatum van je zwangerschapsverlof berekenen? Dat hangt af van je persoonlijke situatie en van je eigen keuzes. Bij het vooraf berekenen van je zwangerschapsverlof ga je uit van je uitgerekende datum. Afhankelijk van je keuze tel je vanaf die datum 4, 5 of 6 weken terug, en 10, 11 of 12 weken erbij op.
Tip: Wist je dat je bij Kaartje2go mee kunt doen aan een toffe uitgerekende datum winactie? Als je op je uitgerekende datum bevalt ontvang je je geboortekaartjes helemaal gratis!
Is je uitgerekende datum bijvoorbeeld op 1 mei? Dan kan je ervoor kiezen om je zwangerschapsverlof in te laten gaan op:
De keuze die je maakt hangt trouwens helemaal van jezelf af. Voel je je supergoed en lijkt het je leuk om extra lang van je kleintje te kunnen genieten? Dan kies je voor 4 weken zwangerschapsverlof en 12 weken bevallingsverlof. Maar bedenk wel dat de laatste weken van je zwangerschap behoorlijk zwaar kunnen zijn. Het kan dan juist fijner zijn om wat eerder met zwangerschapsverlof te gaan. Je kunt de begindatum van je verlof op zijn laatst 3 weken van tevoren aangeven bij je werkgever.
Om je zwangerschapsverlof te berekenen ga je uit van de uitgerekende datum, maar de meeste vrouwen bevallen eerder of juist later. Is dat ook bij jou het geval, dan gaat het berekenen van je zwangerschapsverlof als volgt.
Stel, je gaat 4 weken voor de uitgerekende datum met zwangerschapsverlof, maar de baby komt een week later dan de uitgerekende datum. In dat geval heb je langer zwangerschapsverlof gehad dan je van tevoren dacht (namelijk 5 weken in plaats van 4). Omdat je nu een week extra zwangerschapsverlof hebt gehad dan vooraf afgesproken, denk je misschien dat er nu ook een week van je bevallingsverlof wordt ‘afgesnoept’. Gelukkig is dit niet het geval. Je bevallingsverlof duurt even lang als je van tevoren afgesproken hebt (in dit geval dus 12 weken). Er wordt geen week van je bevallingsverlof afgetrokken. In dit scenario heb je dus in totaal 1 week ‘extra’ verlof gekregen (16 weken + 1 week extra omdat de baby 1 week later kwam).
Wat gebeurt er met je verlof als je baby te vroeg geboren wordt? Stel dat je 6 weken voor de uitgerekende datum met zwangerschapsverlof gaat, maar de baby wordt 1 week eerder geboren. Dan heb je in totaal maar 5 weken zwangerschapsverlof gehad, terwijl je van tevoren een duur van 6 weken afgesproken hebt. In dat geval tel je de overgebleven week op bij je bevallingsverlof, zodat je nu 1 week extra bevallingsverlof krijgt (11 weken in plaats van 10). In totaal krijg je dus alsnog 16 weken verlof.
Ben je in verwachting van een tweeling of meerling? Dan duurt je zwangerschapsverlof langer. Logisch, want een tweeling vergt meer van je lichaam, ook na de geboorte. Voor het berekenen van je zwangerschapsverlof bij een tweeling heb je recht op de volgende zaken:
Je zwangerschap berekenen is superhandig, maar het is ook fijn om te weten wie je verlof uitbetaalt. het ook Het UWV betaalt je zwangerschapsverlof en bevallingsverlof uit, maar als je in loondienst bent hoef je je zwangerschapsverlof alleen aan te vragen bij je werkgever. Je werkgever vraagt de zwangerschapsuitkering vervolgens aan bij het UWV. Meestal maakt het UWV de uitkering over naar je werkgever. Je werkgever betaalt dan elke maand je normale salaris uit tijdens je verlof. Woorden als ‘zwangerschapsuitkering’ klinken misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is dit dus 100% van het salaris dat je voor het verlof verdiende.
Wil je je zwangerschapsverlof aanvragen bij je werkgever? Dan heb je een zwangerschapsverklaring van je huisarts of verloskundige nodig. Je vraagt je zwangerschapsverlof op zijn laatst 7 weken voor de uitgerekende datum aan. Maar we raden je aan om het eerder te vertellen, dat is handiger voor de overdracht van je werkzaamheden. En meestal verraad je buik sowieso al dat je zwanger bent ;-).
Als je een uitkering hebt of zelfstandige bent, vraag je je zwangerschapsverlof direct aan bij het UWV. Als zelfstandige val je onder de regeling Zelfstandige en Zwanger (ZEZ). Ontvang je een uitkering? Dan heb je recht op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering (WAZO) in plaats van je normale uitkering.
Je moet er niet aan denken, maar het kan zijn dat je kindje na de geboorte langer in het ziekenhuis moet blijven. Ligt je baby langer dan een week in het ziekenhuis? Dan kan je bevallingsverlof 10 weken langer duren. Dit extra bevallingsverlof vraag je aan bij je werkgever.
Ook als partner van je zwangere vrouw heb je recht op verlof; dit wordt geboorteverlof genoemd. Als partner heb je in de eerste 4 weken na de bevalling recht op één keer het aantal werkuren per week. Dit betekent dus dat je 1 werkweek vrij krijgt. Stel, je werkt 32 uur per week, dan heb je in de eerste maand na de geboorte recht op 32 uur geboorteverlof. Deze dagen mag je gespreid opnemen. Je kunt tijdens de eerste maand bijvoorbeeld elke week één of twee dagen geboorteverlof opnemen. Maar je kunt ook meteen een hele week verlof opnemen om mee te helpen met de verzorging van je kleintje.
Eén werkweek geboorteverlof klinkt misschien wat weinig. Gelukkig heb je als partner ook recht op aanvullend geboorteverlof. In de eerste 6 maanden na de geboorte mag je nog 5 werkweken extra vrij nemen. Tijdens het aanvullende geboorteverlof krijg je 70% van je salaris uitbetaald.
Beide ouders kunnen ook gebruikmaken van ouderschapsverlof. Als je in het eerste levensjaar van je kindje 9 weken ouderschapsverlof opneemt, krijg je in die 9 weken 70% van je salaris vergoed door het UWV. Als kersverse ouders heb je allebei recht op deze 9 weken ouderschapsverlof. Naast het gedeeltelijk betaalde ouderschapsverlof van 9 weken kun je trouwens nog meer ouderschapsverlof opnemen. In totaal heb je recht op 26 weken ouderschapsverlof, maar alleen de eerste 9 weken zijn gedeeltelijk betaald. Na 9 weken wordt het dus onbetaald ouderschapsverlof.
We snappen dat het je een beetje begint te duizelen na het lezen over alle soorten verlof. Wil je meer weten over het berekenen van zwangerschapsverlof, bevallingsverlof, geboorteverlof en ouderschapsverlof? Op de volgende pagina’s kun je terecht voor meer info.
Oh, we schreven trouwens ook handige artikelen over het voorbereiden op de bevalling en de baby uitzetlijst. Alles om je klaar te stomen voor de eerste momenten met je kindje!